29.10.08

Embarquémonos, pois

¿Está escrito como parece ou teño que ir ó oculista? ¿Pero que pecado cometiches, miña amada lingua materna, para que te traten deste xeito? ¿A que lles vén esa teimosía de te levaren ó matadoiro coma un touro bravo que non ara?
Miña pobre lingua, seica te viu un vesgo.

26.10.08

Noticias de literatura-45

Estas últimas semanas déronnos noticias literarias ben tristes e ben ledas, case que sen termo medio.
A gadaña deixounos sen Ramiro Fonte na flor da vida, coma quen di. Unha triste desgraza a deste país, que conta por moreas as mortes prematuras. De Ramiro Fonte quédanos unha obra significativa, mais canda o pesar que causa a despedida da persoa queda tamén a mágoa pola obra que aínda tiña por facer.

No mundo da nosa literatura seguen as opinións críticas encontradas. Miguel Anxo Fernán Vello recolle tres: a de Francisco Rodríguez (desta vez crítico pesimista), a de Carod Rovira e a de Rexina Vega. O autor do artigo comparte o parecer da escritora: somos un país pobre en xente e recursos económicos, pero temos motivos para estar orgullosos do noso discurso literario. A maior abondamento, M.A. Fernán Vello remacha o tema noutro artigo afirmando: "Un dos serios problemas que padece a literatura galega no seu conxunto
-coas consabidas e parciais excepcións, todo hai que dicilo- é que non
ten unha recepción social normal. E, a pesar diso, a nosa creación
literaria está, cuantitativa e cualitativamente, moi por riba da
sociedade -e sobretodo no plano estético- á que inicialmente vai
dirixida. E mesmo moi por riba de sectores sociais cultos e galeguistas, e nacionalistas, que simplemente non len".
Quen teña ollos para ler, que lea. Aínda que os que len non son o obxectivo destas palabras.

En teatro destacan os dous premios gañados por Teresa González Costa: o Álvaro Cunqueiro por Sempre quixen bailar un tango, e o Manuel María por Pingueiras e tarteiras.

Entre os narradores, salientamos a presentación da novela de Pacho Blanco, gañadora do Torrente Ballester.
Murado e Reimóndez estiveron pola feira de Frankfurt, nunha aposta por facer máis internacional o libro galego.
Rivas, xa un clásico entre nós, triunfa en Francia con L'ÉCLAT DANS L'ABÎME. Mémoires d'un autodafé (Os libros arden mal).
A prensa francesa fixo unha boa recepción da novela.
O
Premio Nacional de Ensaio mereceuno Beramendi, pola obra De provincia a nación. Historia do galeguismo político.
Faro de Vigo dá noticia da edición bilingüe de Eume, de César Antonio Molina.

Unha das noticias máis gozosas está relacionada con Agustín Fernández Paz, Premio Nacional de Literatura infantil
pola obra O único que queda é o amor . La Voz, o mesmo que El País, dan a noticia sinalando o título da obra galardoada. O Galicia Hoxe ofrécenos unha entrevista co autor. Na entrevista d' El País e mais na do Faro de Vigo o autor ten palabras de agradecemento para os seus lectores, ós que considera o auténtico galardón.

No eido da poesía destaca a publicación dos poemarios Nadja c'est moi e Amebas, de
Xosé Luís Mosquera Camba, cos que conseguiu o premio de Carral e o accésit do Esquío.

Imaxes den La Voz de Galicia, Editions Gallimard, Xerais blog
.

15.10.08

Francisco Álvarez. Ratas en Manhattan

Temática da obra: Emigración. Identidade. Interculturalidade. Desigualdades económicas e sociais. Saudade.
Ambientado en Nova York, é, aínda, un dos poucos libros que trata historias da emigración en Norteamérica.
Non atopa aquí o lector os patufos desleigados xostregados por Celso Emilio, mais os relatos de Francisco Álvarez tráenllos á memoria. Cun estilo de crónica periodística, o escritor guardés ponnos diante dos ollos uns personaxes que sobreviven na emigración sacando a relucir o peor da condición humana.
En conxunto, os dezaoito relatos conforman unha boa crónica do lado escuro da emigración. Nin os triunfadores o son realmente.
As ratas que dan título ó mollo de relatos aparecen só no primeiro deles:
"Non existe o silencio nestas rúas. Tan só os mortos gozan deste luxo. Por iso
aquela noite, que non podía ser distintas ás demais, no medio do chiar das rodas
na rúa e cos saloucos e xemidos das parellas fornicando no apartamento contiguo,
Alcibiades e Ramona non escoitaron o berro do seu fillo. Un meniño de tan só
tres anos que nese preciso intre era alimento das ratas" (p. 11).
No resto dos relatos aparecerán as ratas que cadaquén pode levar dentro. Porque "hai ratas no Wall Street, hai ratas en Park Avenue e tamén hai ratas na Casa Branca" (p. 14).
Detrás deste mostrario da sentina da condición humana está a crítica do estilo de vida americano, que converte calquera cousa, mesmo os sentimentos, en mercadoría ("Cemiterio dos heroes").

Mais tampouco todo son ratas nesta obra; mesmo hai relatos humorísticos (San Carallán"; "O porco Canizo"). Tamén abonda a xente simplemente machacada pola vida ("A muller de negro"), vingativa ("Return to sender", "O can dos xanciños"), adoecida ("Comido con amor") ou sinxelamente saudosa ("O caso A Peneira"). En definitiva, xentes para ás que "A terra prometida" non pasou de ser un camiñar polo deserto.

María Xesús Nogueira, na páxina da Associació d'escriptors en llengua catalana, salienta ó referirse a esta obra enmarcada no panorama da literatura galega:
El cosmopolitisme i la globalització


De manera semblant a les transformacions que coneix la societat, i apressada per
l’afany de modernització, la literatura gallega va incorporar un imaginari cosmopolita derivat de la realitat multicultural i de la globalització. Aquests referents, que ja van cridar l’atenció de molts poetes dels vuitanta en el seu esforç d’actualització del gènere líric, condueixen el lector a escenaris llunyans com els que apareixen en la narrativa de Xavier Queipo, Lois Diéguez (pensem en la recent O canto do Muecín, (2007). Un cas singular per la seva freqüència en diverses novel·les escrites en els últims anys és el de Nova York, escenari d’O home inédito (2005), de Carlos G. Meixide; Ratas en Manhattan (2007), de Francisco Álvarez; i New York (2007), d’Inma López Silva.
Sobre o autor ou a obra atopamos información en:
Casa das Letras: recensión da obra. Unha visión máis persoal atopámola n' O trasno viaxeiro.
Xurxo Bértola encárgase da recensión da obra no suplemento cultural d' A Peneira, periódico que aparece nun dos relatos.
Book Press: Autores Hispanoamericanos celebran Herencia del Inmigrante en NY.
Faro de Vigo : crisis cultural gallega en N.Y.
La Voz de Galicia : Las instituciones ultiman detalles para hermanar la Torre y la estatua de la Libertad.
Pere Meroño, le o libro no tren de Galicia e fai literatura comparada; sobroulle tempo: "Tren Barcelona-A Coruña. 7 del matí. Llarguíssim cuc ferrat i plumbi. Em duc pel viatge –només seran 15 hores!—“Ratas en Manhattan” de l’escriptor gallec Francisco Alvárez. És un aplec de 18 relats sobre emigrants gallecs a la ciutat dels rañaceos –gratacels-, escrits en gallec –així em torno a familiarizar amb l’idioma d’en Castelaol’equivalent al nostríssim Joan Fuster".

O texto íntegro da obra no Centro de documentación da AELG.


Francisco Álvarez, Ratas en Manhattan, Compostela, Sotelo Blanco, 2007.

14.10.08

LINGUA ESGALLADA-42

LINGUA ESGALLADA-42

Velaquí algunhas expresións recollidas das
exposicións orais. Contémplaas dende a óptica do rexistro estándar e indica a
solución que creas máis idónea. E para pórlle o ramo á obra, comenta as razóns
da rectificación.

420 Está enterrado no pobo

421 Un día coñoce a unha muller

422 Para que a súa alma reencárnase nun lagarto

423 Había que quemalos

424 Deberían quemar a tódolos caciques

425 Cando a xente ríese non ten que ver con...

426 Refléxase no libro

427 Intentando olvidar os seus problemas

428 Basados na súa vida

429 Esa casa era un pouco estrana



CONDICIÓNS DO TRABALLO

BAC: Rectificación + explicación.

ESO: Rectificación.

Valoración: Actividade para mellora de nota, segundo previsto na programación.

Data entrega: 24 horas despois da publicación neste blog. Non se contan festivos.

Imaxe de Tête à modeler.

9.10.08

Probiña Sally

Agardo que me atendan nunha sucursal do Banco de Santander (para pagar con concepto hay que hacerlo antes de las 10:30) e bótolle man a prensa. Como La gaceta de los negocios está moi lonxe das miñas capacidades de entendemento, confórmome con La Razón.

Paso unhas cantas follas e acendeuse unha luz cegadora: «Eu chámome Sally », columna asinada por un tal Iñaki Ezquerra.
Resumo a historia "real" que nos conta Iñaki: unha rapariga americana chamada Sally foi enviada a las Españas na santa misión de aprender castellano, pero... "La madre se percató de algo
inquietante: su hija no ha estado aprendiendo español sino una lengua
que a ella le parece «extrañísima»". (A estrañada é a nai, porque a filla, desgraciadamente, dedicouse máis a aprender ca a esmilagrarse
.) Cando se decata da desfeita, a nai vén a España en socorro da filla, saltando as regras da organización da misión. Mentres non retorna á terra segura dos Estados Unidos, aínda tiveron tempo de estragala un pouco máis nunha viaxe a Cataluña. Menos mal que unha familia de amigos
"que tienen hijas de su edad, la invitaron a quedarse en Madrid durante unos meses y le buscaron colegio. De este modo, la heroína Sally consiguió volverse a los Estados Unidos habiendo pasado un apacible tercer trimestre escolar y castellanoparlante en un lugar donde podía hablar en lo que quisiera sin que nadie se lo prohibiese. Gracias a mis amigos. Gracias no al multiculturalismo y al plurilinguismo sino a una verdadera virtud española -la generosidad- que aún queda entre nuestras buenas gentes aunque ciertos políticos se hayan propuesto volvernos a todos malos y estúpidos".
Cando cheguei ó remate desta historia verdadeira respirei tranquilo. Menos mal. Comparto totalmente os sentimentos dos amigos de Iñaki ("les dio pena la extraordinaria odisea de Sally (...) que había venido a aprender español y se volvía hablando la lengua de Rosalía").
Dá gusto saber que aínda quedan "buenos españoles", deses que aprenderon de memoria a historia que nos contou don José María Pemán.

Os comentarios que levantou a columna tamén son saborosos. Algún deles é como para pórse a rezar. Son todo amor. Deus queira que os nosos bisnetos non teñan necesidade de andar cavando ósos nos montes.

A imaxe é de Diario de América/America's Daily, medio que tamén denuncia a "repugnante represión lingüística" que impoñen os presidentes autonómicos socialistas, "caprichosos totalitarios".