31.8.15

Noticias de literatura-164. Agosto de 2015

[...] Takekazu Asaka, profesor de Filoloxía Románica da Universidade Tsudajuku de Toquio, o seu último libro, Xograr Martin Codax, unha tradución ao xaponés das sete cantigas de amigo do trobador medieval vigués publicado pola editorial nipona Ronso (La Voz de Galicia, 01-08-2015).
[...] a obra coa que a escritora e actriz Esther F. Carrodeguas vén de gañar o Premio Abrente de Textos Teatrais. Cando o recolleu, na Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia, lembrou que as populares Marías non son unha estatua de postal, senón unha lembranza do que non debería volver pasar (Montse Dopico, Praza Pública, 01-08-2015).
A novela de Beatriz Maceda evoca a historia do futbolista brasileiro en O álbum de Garrincha, unha novela que fala de fútbol mais tamén de integración, de superación das dificultades e de solidariedade. “Son mestra e desde hai anos temos aulas multiculturais e dinme conta de que chegan coa morriña nos ollos, cunha tristura inmensa, sen ser referente de nada e vin que o fútbol é un deporte democrático co que a integración pode ser rápida”, explica a escritora (Carme Vidal, Sermos Galiza, 03-08-2015).
[...] os presentes fixeron un percorrido pola creación literaria desta profesora nacida en Cáceres pero que viviu grande parte da súa vida na cidade do Lérez onde participou activamente na vida cultural e política (Galicia Hoxe, 16-08-2015).

A necesidade de expresarnos e lembrar, o poder da linguaxe e o cruzamento incesante de camiños que a vida é, percorren este discurso poético de Manuel Rivas que casa, en feliz confluencia, o popular, os haikus e as luzadas surrealistas (Ramón Nicolás, La Voz de Galicia, 21-08-2015).
O escritor e xornalista Ramón Chao (Vilalba, 1935) recibirá o vindeiro 28 de agosto unha homenaxe popular na súa vila natal, como recoñecemento á súa traxectoria vital e profesional (Galicia Hoxe, 21-08-2015).

22.8.15

Kruckenberg, homenaxeada


A imaxe e o poema están nas escaleiras da rúa Roupeiro, en Vigo. Trátase dun traballo do Proxecto EWA.
O texto pertence ao poemario A sombra ergueita, editado por Castrelos en 1976. Neste libro, os poemas aparecen numerados. O da fotografía vai encabezado co número 39 e pecha a obra. Unha obra que reflexiona sobre o sentido da existencia, que rezuma intimismo e, por veces, desespero.

Curiosamente, o poemario arrinca con estes versos:
Nin os muros de pedra
do camiño
paran o vento.
Ninguén para o vento.
O muro que sostén o traballo artístico é de formigón e, se non pode parar o vento, si pode soster un grito poético de fe e esperanza no ser humano.
Que dure.

Máis información:


20.8.15

Santiago Cortegoso. Raclette

Imaxe: Edicións Xerais
Ao redor do simbólico aparello que dá título á obra reúnense cinco personaxes (dúas parellas e a convidada dunha delas). Malia usaren unha única mesa, o autor organiza a escena coma se se tratase de dúas obras diferentes; os dous grupos non comparten nada entre si, actúan coma se vivisen en mundos paralelos. Non será ata as escenas finais cando o espectador descubrirá que os fillos son o elemento de relación deses dous mundos.
Sobre as táboas desenvólvese unha ampla temática propia da sociedade de hoxe en día. Salta á vista a incomunicación que padecen os personaxes, paradoxal nun mundo intercomunicado cada segundo do día. Os personaxes fannos ver que a incomunicación non é un problema de aparellos, senón de actitudes.
A crise económica amarga a vida e a relación de parella dos personaxes masculinos, que sofren o drama do paro. Os dous que temos en escena viven do salario das mulleres.
Os fillos --hai dous que non aparecen en escena, pero son motivo central na conversa-- convértense en motivo de fricción entre as parellas. O espectador decátase de que se trata de preadolescentes sobreprotexidos polos pais e consentidos máis alá do que a prudencia e a boa crianza aconsellan. Os nenos aplican instintivamente a máxima de que o fin xustifica os medios cando se trata de lograr os propios obxectivos. Cando o espectador descobre que a morte dun dos rapaces foi causada pola acción acosadora do rival ten á vista o tema principal da peza. O redentor espírito maternal evita que as cousas acaben na xustiza e a vida siga máis ou menos igual, pero no fondo son pais e nais os que manifestan un maior sentimento de culpabilidade.
O grupo humano que temos en escena fórmano persoas adultas, maduras e na flor da vida (andan entre 32 e 42 anos). Amosan as neuras típicas da xente nestes tempos de crise: sentido crítico, compromiso social, preocupapción pola conservación do medio ambiente e dieta sa… pero con escasos recursos para controlar os acontecementos que os arrastran irremisiblemente.
Dictiografía

Santiago Cortegoso Calvar, Raclette. Vigo, Xerais, 2015.
Personaxes: 5 (tres mulleres e dous homes).

13.8.15

Antón Fortes & Maurizio A. C. Quarello, 'Caderno de animalista'

Imaxe: Letra pequena
Advírtenos Antón Fortes na introdución que Caderno de animalista é un achegamento “a unha serie de obras emblemáticas” dun período que elevou ao cume a pintura e a literatura. Salvo erro, os artistas re-visionados neste libro cobren un tempo que vai de finais do XIX aos anos 60 do século XX, exceptuando a Goya que, se ben é máis antigo, non resulta menos vangardista. Degas, Toulouse-Lautrec, Mondrian, Klimt, Warhol, Dalí, Picasso, Munch… a obra escolma o mellor das vangardas pictóricas, especialmente as relacionadas coa bohemia parisina. E esa nova lectura de obras hoxe clásicas feita dende o punto de vista animal resulta enormemente racional e lúcida.
O carácter lúdico deste libro non impide a crítica social nin o tratamento de temas que preocupan a sociedade actual. Velaí están as referencias á “arte dexenerada” do nazismo ou á produción industrial ou á contaminación.
Admite distintos niveis de lectura, non só a infantil ou xuvenil. Son moi interesantes as propostas didácticas que  fan Inés Martínez e os blogs O lar de Frianciño e Letra pequena, ligados embaixo.

Dictiografía

Antón Fortes & Maurizio A. C. Quarello, Caderno de animalista. Pontevedra, OQO, 2008.

1.8.15

Noticias de literatura-163. Xullo de 2015

un estudo que reivindica os “madrigalegos” como pioneiros en diversos campos da política ou da cultura (Montse Dopico, Praza Pública, 03-07-2015).
[...] a historia novelada da gran revolta irmandiña (El Correo Gallego, 05-07-2015).
Marcela Porto atesora más de 40 publicaciones, fruto de otros tantos premios de renombre obtenidos en categoría escolar (El Correo Gallego,  06-07-2015).
Trátase dunha versión bilingüe e ilustrada, que traduce ao castelán e en imaxes ese particular universo, moi ancorada no mar, os seus oficios e a súa capacidade simbólica, do seu autor. Unha nova singradura para o poemario, que busca fondear en portos novos e recalar en vellos peiraos coñecidos. O autor da tradución, o xornalista e tamén poeta Luís Rei, entendeu o seu cometido «como unha boa ocasión para volver poñelo de actualidade entre os lectores de poesía das xeracións máis novas (La Voz de Galicia, 09-07-2015).
É o caso do veciño de Vila de Cruces (cruceño coma o autor) que armou o primeiro coche arxentino, do fotógrafo predilecto de Carlos Gardel de orixe estradense ou mesmo dun adestrador de abellas de combate. En total cen historias, tan breves coma atractivas, reducidas cada unha delas a unha soa páxina e acompañadas polas ilustracións do artista mindoniense Xosé Vizoso (P. Calveiro, La Voz de Galicia, 10-07-2015).
Un libro con documentos e materiais inéditos e cun formato que se sitúa a medio camiño entre o ensaio e a novela, no que agroma o intenso traballo de documentación realizado por Eiré durante anos, incluídas ducias de entrevistas (Praza Pública, 08-07-2015).
Un ollar ao mundo universitario compostelán dos 80 que vai moito máis alá do memorístico. Que se alía co ensaio para indagar sobre a construción da identidade galega. Que volve celebrar, como as súas anteriores novelas, a capa máis dinámica da sociedade (Montse Dopico, Praza Pública, 10-07-2015).
Orellas de Bolboreta, a historia de Mara, unha nena que foi educada na igualdade e a autoestima, é un dos 49 títulos que o novo alcalde de Venecia, Luigi Brugnaro decidiu retirar da programación de garderías e escolas municipais de Educación Infantil (Sermos Galiza, 10-07-2015).
Un cuarto de século en que Positivas foi confeccionando un catálogo de referencia grazas ao seu labor editorial, a súa colección de poesía Diversos ou distintas iniciativas de calado, como a publicación das obras completas de Vidal Bolaño (Alberto Ramos, Praza Pública, 18-07-2015).
O escritor Manuel Portas é o gañador da XXVII edición do Premio García Barros (Sermos Galiza, 22-07-2015).
O volume reúne 179 cartas do pintor, case todas inéditas, dende 1928 ata 1958. Están moi marcadas pola Guerra Civil e a longa represión posterior (El Correo Gallego, 23-07-2015).