28.7.15

Avelino Muleiro (coord.), 'Homenaxe a Neira Vilas e a Balbino'

Imaxe: Librería Andel
Persoeiros da cultura, do país e de fóra, reúnense nesta obra para homenaxear o escritor Xosé Neira Vilas e a súa criatura máis universal, Balbino, con motivo do 50º aniversario de Memorias dun neno labrego. Da lectura longa e entretida deste volume que recolle análises, experiencias e opinións sobre autor e obra, o lector aprende que:
  • o propio autor é un balbino máis;
  • o personaxe vén sendo o epítome do emigrante e da aldea global;
  • Balbino é da estirpe dos bos e xenerosos; un rapaz con conciencia de clase que sabe da falta de compango; un labrego, exemplar da cultura labrega porque lles lembra aos gandeiros de onde veñen; un labrego que esperta o orgullo de sentirse tal; un labrego que eleva a fala á dignidade que merece;
  • Balbino é un neno dun país sen as escolas necesarias para os que teñen devezo por aprender; escolas que non falan a lingua ágrafa que os nenos maman;
  • a lingua é un cordón umbilical que une á Terra, sobre todo se se está lonxe;
  • Balbino describe unha época e unha Terra moi próxima aos que lles tocou vivilas e converteu unha aldea en universal. As súas memorias son unha radiografía etnográfica natural e auténtica (Avelino Muleiro);
  • as súas reflexións valen para calquera neno de calquera tempo e lugar. para el, vivir e pensar son dous aspectos indisociables da persoa;
  • Balbino apréndenos outro xeito de ollar. Un exemplo de amor á Terra (Marcos Seixos), que reclama os dereitos humanos na súa lingua;
  • Balbino vén sendo a representación de cada Ninguén, unha “gratificación na autoestima” (Baldomero Iglesias).

Falan da obra

Avelino Muleiro (coord.), Homenaxe a Neira Vilas e a Balbino. Vigo, Ir Indo, 2013.

7.7.15

Bohumil Hrabal, Unha soidade demasiado ruidosa

Imaxe: Rinoceronte Editora
“Levo trinta e cinco anos traballando [prensando, prensando, prensando, que prenso] con papel vello”, dinos Hant'a repetidamente. Ao principio, os libros vellos doíanlle, pero pouco e pouco fóiselle endurecendo o espírito e xa case non sentía a desfeita. Así e todo, o soto no que traballa, ademais de local inhóspito, tamén resulta ser a súa particular universidade. Os libros que lle van caendo no buraco son seleccionados polo traballador para a súa lectura e moitos deles pasan á biblioteca particular. Os que non escolle pasan a decorar as balas de papel para reciclar, coma se lles quixese dar unha morte artística. Non faltan momentos na lectura en que o protagonista comenta co lector a súa persoal visión das obras e autores  que lle caen naquel colector de lixo no que traballa.
Hant'a acaba por collerlle cariño ao traballo e desgústao ver marchar aquelas balas de papel decoradas con libros e revistas que considera pezas de arte.
O protagonista pensa sobre a súa vida e sobre o mundo, ás veces de máis. Tamén consome máis cervexa da debida. O seu pensamento é agre e pesimista: “O ceo non é humano, nin tampouco o é a persoa que se dedica a pensar” (p. 20); “A compaixón e o amor esquecinos” (p. 68). O protagonista limpa o seu tobo de ratos; no soto esmágaos na prensa… o mesmo que os nazis acabaron coa súa xitaniña…
O tempo vai pasando, o mundo cambia e Hant'a vai deixando de ser un home do tempo novo, como se nos di na presentación editorial. Visita unha prensa nova que fai o traballo de vinte vellos e agoira un estilo de traballo inhumano e diferente: vestimenta, actitude, lugar de traballo, bebida, vacacións… A visita a ese novo lugar e estilo de traballo deprímeo. O mesmo que os rapaces da “brigada socialista” que o van substituír. Hant'a séntese “un manta”, mesmo lle parece que os libros que amaba conspiraban contra del.
Il lettore comune observa no protagonista narrador a tendencia a fundir contrarios, a eliminar as fronteiras temporais entre pasado e futuro, ofrecéndonos deste xeito unha visión pouco habitual da realidade. Hant'a séntese un pobre home expulsado do seu paraíso, e no paraíso novo non ten cabida. Só lle queda o seu mundo onírico, e para manterse nel precisa a axuda do alcohol.

Falan da novela

Recensións

Bohumil Hrabal, Unha soidade demasiado ruidosa. Cangas, Rinoceronte, 2010 (2ª edición). tradución do checo de Fernando de Castro García.

4.7.15

Heliane Bernard / Olivier Charpentier, 'Guernica'

Imaxe: Kalandraka.com
Heliane Bernard (historiadora) e Olivier Charpentier (ilustrador) vanlle dando corpo ao proceso creativo do Guernica. Acoutan o período histórico de febreiro de 1936 a maio de 1937, é dicir, dende a subida ao poder da Fronte Popular ata o remate do cadro que recolle a pavorosa sacudida que significou o bombardeo da vila vasca (26-04-1937). O relato deseñado segue o fío do acontecemento histórico e engádelle o noxo e o horror que a barbarie produciu no ánimo do artista. Ante os ollos do lector, acontecemtos históricos e sentimentos íntimos van confluíndo para explicar a xénese dun mural que recolle a esencia dun país desfeito por unha guerra fratricida e preludia unha etapa negra na historia da humanidade provocada por réximes políticos alicerzados no odio.
Compleméntase o álbum cunha exposición didáctica sobre o acontecemento histórico, un retallo biográfico de Pablo Picasso, unha descrición da súa traxectoria artística e unha análise do Guernica e das súas particulares vicisitudes.
___________
Heliane Bernard / Olivier Charpentier, Guernica. Pontevedra, Kalandraka, 2008. Tradución de Emma Lázare.

2.7.15

Xosé María Díaz Castro. Nimbos de luz

Este libro recolle a exposición coa que se homenaxeou o poeta o Día das Letras do 2014. Trátase dun traballo colectivo coordinado por Alfonso Blanco Torrado que, baixo o título de "Unha voz limpa e comprometida", traza a traxectoria vital e poética do homenaxeado e sintetiza o triplo basamento da súa obra: lingua + paisaxe + cultura labrega. Afirmación que se pode ver corroborada polas imaxes desta fotobiografía.
Completan o traballo as achegas de Luís G. Tosar ("Diálogo con palabras amadas e soñadas") e Armando Requeixo ("A poesía que non se vai xa máis" e a "Cronoloxía", ampla e detallada).
Como agasallo, acompaña ao libro o documental de Xosé Antón Cascudo, O instante eterno, que recolle o espazo poético diazcastriano.
Imaxe: Xosé Cid. Escultor


Dictiografía

Alfonso  Blanco Torrado (coord.), Xosé María Díaz Castro. Nimbos de luz. Vigo, Galaxia / Xunta de Galicia, 2014.