Noticias de literatura-155. Novembro de 2014

Premio Nacional de Tradución para a versión do Ulises (Joyce)

Foto: El Correo Gallego

O xurado que fallou este premio pola tradución ao galego de 'Ulises' realizada por Almazán, Alonso Seisdedos, Queipo e Vialle recoñeceu "resolver brillantemente o desafío e complexidade que supón a ampla combinación de rexistros, xogos de palabras ou alteracións presentes no orixinal" (El Correo Gallego, 05-11-2014).

• “La versión en gallego de Ulises, Premio Nacional de Traducción 2014”, La Voz de Galicia, 04-11-2014.

Antoloxia poética de Fernández Naval editada en Nova York

[...] recóllense escritos dos poemarios A Fonte Abagañada (1980), pasando por Pavillón Habitado (1997), Días de Cera (1999), Mar de Lira (2005) ou Miño (2008), ademais de Bater de Sombras (2010) e Suite Dublín (2011) (Galicia Hoxe, 05-11-2014).

Fernando Cabeza, A toponimia celta de Galicia

[...] trata sobre a toponimia galega, antiga e actual, de orixe celta, establecendo relacións e correspondencias con outros topónimos que tamén existen noutros países europeos onde tamén viviron os celtas (Galicia Hoxe, 06-11-2914),

Inma Otero, A ficcionalización do eu. Autoría e protagonismo das mulleres na literatura

Unha protagonista feminina, sostén a autora, ofrece máis posibilidades para unha elaboración nova do eu ou para construír relatos emancipatorios desde a reconstrución da súa identidade, asediada polos relatos que tentan encorsetala (Montse Dopico, Praza Pública, 07-11-2014).

Premios de textos teatrais da AGADIC

Nova en Sermos Galiza, 10-11-2014.

Alberte Momán e Verónica Martínez gañan o IX Certame de Poesía Erótica de Malpica

El poemario 'O episodio', escrito por Alberte Momán y Verónica Martínez Delgado, se ha convertido en la ganadora de la novena edición del Certamen de Poesía Erótica Illas Sisargas de Malpica. El jurado [...] la ha definido como "una obra arriesgada" (El Correo Gallego, 09-11-2014).

Fran P. Lorenzo, Premio Blanco Amor por Cabalos e lobos

Fran P. Lorenzo. Foto: Galicia Hoxe

[...] e narra a historia da familia Beckmann engarzada á de Alemania e á de Europa en xeral durante o século XX. 'Cabalos e lobos' arrinca nunha noite de 1960 na que comezan a desvelarse verdades, mentiras e segredos agochados trala realidade (Galicia Hoxe, 11-11-2014).

• “Fran P. Lorenzo gaña o Blanco Amor coa novela Cabalos e lobos”, El Correo Gallego, 11-11-2014.
• “O xornalista Fran P. Lorenzo gaña o Blanco Amor con Cabalos e lobos”, Sermos Galiza, 11-11-2014.
• “Fran P. Lorenzo gaña o Blanco Amor cunha novela protagonizada pola cidade de Vigo”, Marcos Pérez Pena,  Praza Pública, 11-11-2014.
• “Fran P. Lorenzo recibirá el día 22 el Premio Blanco Amor”, El Correo Gallego, 13-11-2014.
• “Achegueime á novela rosa pola súa condición popular (...)”, Carme Vidal, Sermos Galiza, 19-11-2014.
• “O máis grave da represión é que chegue a eliminar a posibilidade de imaxinar unha vida distinta”, Montse Dopico, Praza Pública, 21-11-2014.
• “Fran P. Lorenzo anima a luchar por la pervivencia del Blanco Amor”, Maite Gimeno, El Correo Gallego, 23-11-2014.

Carlos G. Reigosa, A vinganza do defunto

[...] é a quinta entrega da serie protagonizada polo detective Nirvando Castro, unha saga que, destacou o autor, a diferencia doutras series de novelas policíacas, vai envellecer os seus protagonistas. O detective Castro, ao igual que o seu compañeiro, o xornalista Carlos Conde, teñen nesta novela 30 anos máis que na inicial 'Crime en Compostela', co cambio consecuente no seu xeito de vivir, pensar e analizar os feitos (Galicia Hoxe, 11-11-2014).

Miguel Mosquera Paans, ¡Chihuahua!

O escritor ourensano Miguel Mosquera Paans resultou gañador do premio Novos Talentos de Novela 2014 coa súa obra 'Chihuahua', unha novela a cabalo entre España e México que descobre a miseria e a decadencia asociada ás familias adiñeiradas, a corrupción e a delincuencia (Galicia Hoxe, 12-11-2014).

Xosé Neira Vilas, Cantos de sol a sol

Cantos de sol a sol segue, "en certo modo" as estructuras e os ritmos da literatura popular "en línea co haiku xaponés", captando a cadencia das estacións e a esencia da natureza. Neira Vilas da vida e protagonismo no poemario ao outono, á choiva, á primavera, ao sol, a vaca marela, ao verano, ao inverno, á chuvia…(Cristina Botrán, El Correo Gallego, 22-11-2014).

A esmorga nos cines

Foto: Praza Pública

"Unha das cousas máis difíciles de lograr foi a atmosfera", sinalou o director de 'A Esmorga', para quen era moi importante que todo o filme transcorrese na atmosfera "fría" que presenta Blanco Amor na novela e que inflúe na propia historia (Galicia Hoxe, 22-11-2014).

• “A esmorga, a corredoira movie”, Carlos Crespo, La Voz de Galicia, 21-11-2014.
• “A esmorga estréase con éxito de espectadores en Galicia”, Praza Pública, 22-11-2014.

Elías Portela, Premio de Poesía Afundación

O XII Premio de Poesía Afundación recoñeceu a Elías Portela, escritor de Cangas do Morrazo (Pontevedra) afincado en Islandia, polo seu traballo 'Bazar de traidores’ [...] O xurado [...] valorou a innovación das imaxes e da estrutura da obra, a mestura dos rexistros culto e popular e a capacidade da crítica vitalista acompañada dun notable sentido do humor (Galicia Hoxe, 25-11-2014).

• “Elías Portela conquista con Bazar de traidores el premio Afundación”, La Voz de Galicia, 26-11-2014.
• “O premio de poesía galega Afundación vai para Islandia”, Sermos Galiza, 26-11-2014.

Fóisenos Olimpio Arca Caldas

Faleceu o cuntiense Olimpio Arca Caldas (1928): mestre, ensaísta e dramaturgo; galardoado como 'Mestre Representativo de Pontevedra' por Familia e Gabinete Anaya (1975), 'Mestre exemplar' polo Museo de Pontevedra (1993) e Cruz Afonso X 'O Sabio' (1977). Foi até este martes presidente da Fundación Terra Termarum-Castrolandín (Cuntis), promotor do Monumento aos Canteiros (Cuntis), recuperador da figura de Waldo Álvarez Insua e de Ramón Verea (galego inventor da calculadora), entre outras figuras, gran activista cultural e dinamizador lingüístico (Galicia Hoxe, 25-11-2014).

• A Estrada perde ao seu fillo predilecto Olimpio Arca, El Correo Gallego, 26-11-2014.

Chévere, Premio Nacional de Teatro

Foto: Óscar Corral / El País

El Premio Nacional de Teatro 2014 ha sido otorgado a Chévere “por su coherente trayectoria de creación colectiva basada en la transgresión de géneros y también por su vertiente humorística y participativa, siempre conectada con la realidad social y económica” (Xosé Manuel Pereiro, El País, 26-11-2014).

Isaac Lourido, Livros que nom lê ninguem

Parece-me interessante refletir sobre este assunto porque, na verdade, carecemos de estudos rigorosos sobre o consumo literário na Galiza (que autores/as são os mais lidos/as, que géneros têm melhor aceitação, quais são as tiragens médias dos livros) e, portanto, não os podemos contrastar com a perceção de que a poesia é o género que acumula maiores capitais simbólicos (Montse Dopico, Praza Pública, 28-11-2014).

A Mennulara (de Simonetta Agnello). Léxico

A Mennulara, test de léxico para coñecedores da novela de Simonetta Agnello Hornby. A actividade consiste en marcar o significado máis axeitado para as palabras que se propoñen na entrada.

• Sobre A Mennulara.

Ti falar

Este texto de Fernando Díaz-Castroverde que pegamos aquí á esquerda lémbranos aquela anécdota dun Cunqueiro aínda neno que tentou escribir unha novela de vaqueiros na que os indios falaban galego.
Hoxe, segundo datos do IGE, os indios galegofalantes imos a menos. En troques, abondan cowboys que colleron o vezo de lle arrincaren a cabeleira a lingua, retorcérenlle a sintaxe e cuspírenlle no léxico coa mesma satisfacción de quen masca tabaco. E fano con gozo e a conciencia. Como Deus manda.

(O texto é de Fernando Díaz-Castroverde, Microbios e outros paquidermos. Vigo, Galaxia, 2011, p. 35).

Noticias de literatura-154. Outubro de 2014

O CDG pon en escena a Carlos Casares

[...]  coa representación dunha obra que reivindica a figura de Carlos Casares "como autor teatral", con As laranxas máis laranxas de todas as laranxas (El Correo Gallego, 01-10-2014).

A revista Céltiga, dixitalizada

Publicada entre 1924 e 1932, Céltiga é unha das cabeceiras de referencia da prensa da diáspora galega. Agora, a colección íntegra, un total de 182 números, ve a luz, completamente dixitalizada, grazas á colaboración do Consello da Cultura Galega, a Universidade de Santiago, a Real Academia Galega, o Centro Ramón Piñeiro, a Fundación Penzol e o Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento, que compartirán nos seus web esta publicación, cuxo derradeiro director foi Eliseo Pulpeiro (El Correo Gallego, 01-10-2014).

Ramón de Valenzuela, conmemoración do centenario

Ramón de Valenzuela Otero naceu no Pazo da Viña no concello de Silleda o 3 de outubro de 1914. Militante nas Mocidades Galeguistas, Ramón de Valenzuela é detido en agosto do 36 na Bandeira e preso na cadea de Santiago de Compostela. En 1939 exíliase en Francia e é detido tempo despois coa ocupación alemá e entregado á policía española polo que a prisión en Ávila é o seu novo destino. Casado con Mariví Villaverde, a quen coñece no tempo de Francia, a parella exíliase a Bos Aires onde publica en 1957 a súa primeira novela Non agardei por ninguén. Militante no PCE desde 1962, abandona o exilio arxentino en 1966 para se instalar en Madrid onde reside até pouco antes da súa 1980 na súa casa de Adina, Sanxenxo. Ese mesmo ano publicaría Era tempo de apandar. (Sermos Galiza, 02-10-2014).

Nicomedes o Pelado (de Pinto & Cinto), inlucído na lista The White Ravens

Imaxe: La Voz de Galicia

El breve divertimento, destinado a niños a partir de 5 años, convierte con tono humorístico y surrealista, y a partir de unas ilustraciones expresivas y coloridas, un relativo problema en una gran virtud (La Voz de Galicia, 03-10-2014).

Premios da Crítica 2014

• Xosé María Lema, Xosé Ramón Freixeiro, Poetas D(in)versos, Berrogüeto, Antón Pulido, Lois Patiño e o Grupo Cuevas foron os gañadores dos Premios dá Crítica 2014 (Galicia Hoxe, 12-10-2014).
• [...] los Premios da Crítica de Galicia volvieron a convertir ayer a Vigo en el epicentro de la cultura, al reunir a más de 350 personas en la entrega de unos premios que crecen en modalidades al incluir por primera vez el galardón a la creación gastronómica (El Correo Gallego, 12-10-2014).

Lara Rozados, O caderno amarelo

Xornalista, muller de teatro en sentido amplo -autora, intérprete, promotora, crítica...- e escritora, Lara Rozados está a punto de ver o seu primeiro libro de poesía publicado. C'O Caderno amarelo vén de gañar o VII Premio de Poesía Victoriano Taibo (Carme Vidal, Sermos Galiza, 12-10-2014).

Antón Dobao, As ilusións estrañas

Antón Dobao volve á narrativa co libro As ilusións estrañas, un conxunto de trece relatos nos que o autor descobre o lado oculto do cotiá, a face extraordinaria, por veces desacougante, que se agocha nas aparencias (Carme Vidal, Sermos Galiza).

Premios San Martiño para Luís Davila, Andrés Torres Queiruga e A Xesteira

Despois da reunión que os membros do padroado dos Premios San Martiño de Normalización Lingüística mantiveron na noite do luns, os nomes de Luis Davila, Andrés Torres Queiruga e o da asociación estradense A Xesteira sumaranse o vindeiro 13 de novembro á nomina de premiados pola súa labor en prol da difusión e normalización da lingua galega (Ana Cela/Sara Fontenla, Faro de Vigo, 22-10-2014).

Radiografía do libro galego

O número de títulos publicados polos editores privados galegos baixa un 10,9 %, pasando dos 1.888 de 2012 (1.458 en galego, 397 en castelán e 34 noutras linguas) aos 1.682 de 2013 (1346 en galego, 315 en castelán e 21 noutras linguas) (Manuel Bragado, Galicia Confidencial, 20-10-2014).

Miguelanxo Prado presenta O dragón que cambiaba de conto cada vez que esbirraba e mais Mar interior

No caso de “O Dragón…” é unha das escasísimas ocasións nas que o prestixioso Miguelanxo Prado traballa para os máis cativos así que se converterá asemade nun obxecto de valor para os coleccionistas [...].

No caso de “Mar interior” é o resultado da exposición do mesmo nome que se pode ver actualmente no Museo das Peregrinacións de Santiago. O mesmo Prado seleccionou a escolma de ilustracións que se recollen neste volume con tres criterios: intención retrospectiva, a fascinación por Compostela e a presenza do mar (El Correo Gallego, 27-10-2014).

Xavier Queipo, 55

Con 55 (Xerais) o escritor Xavier Queipo baleira o seu arquivo e recupera textos narrativos breves das últimas dúas décadas que suma a outros tantos inéditos para construír un libro co número de pezas literarias igual aos anos que tiña cando o preparou (Carme Vidal, Sermos Galiza, 27-10-2014).

Begoña Caamaño fóisenos

A cantante Uxía leu no acto de despedida de Begoña Camaño esta carta na que a escritora transmite a súa alegría pola vida e o sosego diante dunha morte que sabe próxima (Sermos Galiza, 30-10-2014).

Vredaman (de Unai Elorriaga). Léxico

Exercicio de léxico para coñecedores da novela Vredaman (de Unai Elorriaga).
A actividade consiste en atinar co significado das palabras propostas, todas elas empregadas na novela que se cita.
Bo divertimento.

Noticias de literatura-153. Setembro de 2014

Xela Arias, homenaxeada pola AELG

Desta volta, a AELG dirixirase a Sarria para “testemuñar a dimensión extensa da súa personalidade, activa e curiosa, polifacética, que sumou poesía, música e plástica” (Sermos Galiza).

Manuel María, décimo cabodano

Coincidindo co décimo aniversario a Fundación publica a correspondencia entre Manuel María e Otero Pedraio entre os anos 1951 e 1974 tirada dos arquivos persoais de ambos escritores mais unha nova edición dos Sonetos á Casa de Hortas, obra que estaba esgotada e que o escritor dedica a súa casa natal, agora Casa-Museo. Engadiranse aos tres títulos que viron a luz xa co selo da propia Fundación e que descubriron as obras inéditas Cecais unha luz, Os lonxes do solpor -poemario que saíu publicado canda o traballo musical de Uxía sobre poemas de Manuel María Andando a Terra máis o vídeo De amor e cantería, de Pixel Films que mereceu un Mestre Mateo- e o libro de ensaios Galiza. Até o fin de ano, publicaranse as reedicións de tres obras esgotadas de Manuel María (C.V., Sermos Galiza).

Novidades do outono

Faro de Vigo, 06-09-2014.

Rafael Lobelle, Andar ás apoutegas

o poeta de Chantada que vén de gañar o premio Avelina Valladares con Andar ás apóutegas, a expresión que ten oído dos seus devanceiros na casa e que se refire á busca das flores do monte e que sinala, por así dicilo, a quen non está no regueiro (Carme Vidal, Sermos Galiza).

Lara Rozados, Premio Victoriano Taibo de Poesía

Con O caderno amarelo, a xornalista Lara Rozados resultou gañadora da sétima edición do Premio de Poesía Victoriano Taibo-Entidade Local de Morgadáns (Sermos Galiza).

An Alfaya, O fío vermello

Conta a historia de Carlo, un rapaz que preocupado polo destino do seu irmán maior, Nicola, decide manifestarse trasladándose a vivir á terraza (Mónica Álvarez, El Correo Gallego, 17-09-2014).

Marica Campo, premio Ramón Piñeiro Facer País

Destácase de Campo o seu contributo á “dignificación e consolidación do galego como lingua vehicular", de maneira especial tamén como ensinante en distintos centros así como o seu compromiso coa defensa dos dereitos das mulleres(Sermos Galiza, 24-09-2014).

Francisco Xavier Redondo Abal, Bibliotecarias e bibliotecarios infames 

“¡Muera la intelectualidad traidora!”. “¡Viva la muerte!”. Non foron só os berros histéricos que proferiu o xeneral Millán-Astray nun momento de acaloramento. Son dúas frases que expresan o medo á  democratización da cultura que levou as elites do franquismo ao desmantelamento do sistema de escolas e de bibliotecas que a Segunda República conseguira erguer, e con el á depuración dos bibliotecarios e bibliotecarias que con el se comprometeran (Montse Dopico, Praza Pública, 26-09-2014).

Alejandro Guillermo Roemmers, A volta do xove Príncipe

es un volumen escrito "en prosa poética" que califica como "intermedio entre el relato espiritual, la breve novela y tal vez un cuento", ya traducido a más de veinte idiomas (El Correo Gallego, 28-09-2014).

Santiago Lopo, Premio Repsol con A diagonal dos tolos

premio que suma ao García Barros por Hora Zulú e ao de Novela por Entregas de La Voz por Game Over, títulos aos que compre engadir Peaxes, publicada en 2009 (Sermos Galiza).

XXV aniversario do Pen Clube

A conmemoración dos 25 anos do Pen Galicia centrará a segunda xornada cunha mesa redonda con novelistas na que participarán Marilar Aleixandre, Alfredo Conde, Víctor F. Freixanes e Bieito Iglesias e moderará Inma López Silva para seguir con outra de poetas coa intervención de María do Cebreiro,Miguel Anxo Fernán-Vello e Modesto Fraga, moderados por Luciano Rodríguez, antes do “Encontro en Compostela” de Nélida Piñón, Xosé Luís Méndez Ferrín, Manuel Rivas (Sermos Galiza).

Nélida Piñón, membro de honra da RAG

[...] a autora de A república dos soños, a novela máis ambiciosa sobre a emigración galega, e de cuxa publicación se cumpren agora trinta anos, pronunciou un discurso de agradecemento que ao mesmo tempo foi toda unha declaración de principios literarios (Xesús Fraga, La Voz de Galicia, 28-09-2014).

• Xosé Manuel Pereiro, “Una niña de Cotobade [...]”, El País, 27-09-2014.