Xosé Neira Vilas. Os papeis do vello mariñeiro

Imaxe: Os papeis do vello mariñeiro. Bolanda

Morre o vello mariñeiro e no rocho onde se refuxiaba para atoparse consigo mesmo e coas súas lembranzas achan uns papeis que veñen sendo as notas do relatorio de toda unha vida laboral.

O autor di ordenar e transcribir eses papeis e así llos presenta ao lector, na voz do mariñeiro narrador, coma se fosen anotacións para facer constar feitos sen ánimo aparente de procurar ningunha elaboración literaria.

Nesa vida de traballo relatada n’Os papeis do vello mariñeiro non aparecen datas concretas, pero os feitos narrados lévannos fundamentalmente aos anos sesenta do século XX, aínda que o marco cronolóxico sexa amplo dabondo para facernos ver a evolución da mariña mercante en medios e condicións laborais. Así, por exemplo, vemos como vai desaparecendo o contrabando de cousas miúdas (radios, whisky…), “necesario mercadeo” para redondear un salario miserable. A vista gorda do vixiante tamén axudaba. Mais aínda que mingüe o mercadeo, permanece o traballo sen horario e o cambio frecuente de barcos, as máis das veces baixo bandeira de comenencia.

A vida a bordo dun mercante non sempre resulta monótona nin levadeira. E cando o barco toca porto, os perigos cambian de cara pero non desaparecen. O mariñeiro en terra descoñecida pode verse drogado, asaltado, roubado…

O relato do vello mariñeiro tamén nos permite facer unha lixeira idea do país ao que van destinadas as mercadorías (sobre todo se non viaxan legalmente); deixan ver o que lle sobra ou o que lle falta. O lector non pode evitar imaxinar como será o país que importa bombóns ou champaña ou tractores de segunda man.

O noso mariñeiro traballa polo pan, mais tamén confesa que esta profesión lle permite sentirse libre (p. 67), sensación de liberdade que non sería posible en terra no país e na época que lle tocou vivir.

Noticias na rede

• “Sale a la luz Os papeis do vello mariñeiro, obra inédita de Neira Vilas”, Faro de Vigo, 06-07-2017.
• “Publícase Os papeis do vello mariñeiro, obra póstuma de Xosé Neira Vilas”, Sermos Galiza, 07-07-2017.
• “Publican la obra inédita de Xosé Neira Vilas Os papeis do vello mariñeiro”, La Voz de Galicia, 07-07-2017.
• “Os papeis do vello mariñeiro, obra póstuma de Neira Vilas, le da voz a un navegante gallego del otro lado del mar”, Galicia en en Mundo, 07-07-2017.

---

Xosé Neira Vilas, Os papeis do vello mariñeiro. Compostela, Bolanda, 2017. Ilustracións de Alberto Fernández García.