28.10.15

"Estuve en Órdenes..."

"Estuve en Órdenes, que es un pueblo de la provincia de La Coruña".

Así mesmiño o dixo don Mariano Rajoy no programa especial informativo de TVE (minuto 28:40-5). La Voz de Galicia (27-10-2015) recolle a expresión e comenta "que ha tropezado dos veces en una misma frase con la toponimia gallega".
Tropezar tropeza calquera. Pero coñecendo a traxectoria lingüística do personaxe e exercendo o meu dereito a ser malpensado, inclínome a consideralo como o consabido trato irrespectuoso co idioma "regional". Sobre a cuestión da toponimia, en España, discutiuse e debateuse ata cansar, e aprobáronse tantas propostas políticas que resulta difícil pensar que o de Rajoy fose un lapsus. Se cadra ao mellor, Fomento aínda non cambiou os carteis da estrada do "pueblo", pero así e todo...
A maior abondamento, direi que ata unha memoria fráxil e senil coma a miña lembra a defensa que un coñecido líder popular fixo das traducións aberrantes da toponimia dándolles a consideración de "sinónimos enriquecedores". Aínda está a tinta fresca. E tamén está fresca na memoria a despedida que lle fixeron cantándolle o lalalá a outro polìtico, tamén de alto rango. Así que, tanto se se ameniza con música lixeira en minisaia ou canto gregoriano en sotana, o couce sempre lle cae á toponimia da lingua minorada. Para que se saiba quen manda.
Os sociolingüistas (polo menos os que non teñen carné de partido) describiron este comportamento como típico e xeral para coas sociedades colonizadas. ¿Que han saber os indíxenas dos nomes do seu propio territorio? O menos que adoitan facer é "traducilo" ou grafalo contranatura, pero tamén lle poden amañar un ben xeitosiño que non o recoñeza nin a nai que o pariu (dispensando): Lalala Coruña, Órdenes, Seijo, Carballino (onde se admite pulpo como animal de compañía), Puenteareas, Niño de la Guía, Sangenjo, Toro, Desván de los Monjes... E hai próceres que esganarían a nai con tal de xustificalo. O importante é que o indíxena non recoñeza o terreo que pisa.
En Galicia --como saben os estudantes de FP Básica--, este proceso de resetear a toponimia e a antroponimia acelerouse dende o século XVIII. E aí estamos, e seguiremos porque os intentos de volver as cousas ao rego son considerados actividades antipatrióticas. Sempre domina a lingua de quen pon o letreiro (malia la imposición del gallego). E por estes lares hai moita afección a cambiar os postes e os marcos.
Así e todo, no programa enriba sinalado don Mariano Rajoy respectou Palas de Rei. Algo lle hai que deixar á oposición...

Ningún comentario: